Afirmacja życia – tak, ale jak?

W mojej pracy badawczej poszukiwałam odpowiedzi na pytanie: Jakie metody zastosowane w praktyce dadzą pozytywna postawę wobec dziecka poczętego?

Obecnie można przyjąć, że istnieją dwa nurty oddziaływania na młodzież w zakresie ludzkiej seksualności: jeden, laicki (typ C), który uczy jak bronić się przed dzieckiem, w ramach którego podaje się młodzieży wiedzę na temat antykoncepcji, aborcji i seksualności w oderwaniu od całościowej wizji człowieka. Takie oddziaływanie nie tylko spłyca problem, nie ukazuje całej prawdy o człowieku, ale i krzywdzi, bo utrudnia, a nawet uniemożliwia dorastanie do dojrzałości i pełnej samorealizacji; naraża na trudne do przewidzenia przez młodzież konsekwencje rzutujące na jej dalsze życie. Pozbawia przy tym możliwości przeżycia piękna, charakterystycznego dla ludzkiej miłości i płodności.

Drugi nurt (typu A), to oddziaływanie opierające się na chrześcijańskiej koncepcji człowieka, które uczy jak przygotować się do odpowiedzialnego przyjęcia dziecka. Zmierza w wychowaniu człowieka, jako istoty płciowej, do integralnego ujmowania seksualności, do kształtowania osoby dojrzałej i odpowiedzialnej za swoje czyny, zdolnej do ofiarnej miłości, panującej nad sobą i roztropnie kierującej swoim życiem. Ta edukacja umożliwia młodzieży przeżycie głębokiej i bezwarunkowej miłości, a tym samym radosne przyjęcie największego daru, jakim jest dziecko.

Całościowa wizja człowieka, kształtowanie charakteru i dyscypliny wewnętrznej oraz promowanie czystości jako stylu życia (w tym czystości rozumianej jako twórcze przeżywanie płci) z pełnym zaangażowaniem kreatywnej mocy płodności¹ – jest podstawą pozytywnej postawy wobec dziecka poczętego. Wszak „człowiek nie jest istotą napędzana popędami, ale pociąganą przez wartości”².

Karol Wojtyła w swej książce Miłość i odpowiedzialność podkreślił integralność sfery biologicznej ze sferą ducha: „Miłość zawdzięcza popędowi płodność w znaczeniu biologicznym, ale miłość winna posiadać również właściwą sobie płodność w zakresie duchowym, moralnym, osobowym. […] Odpowiedzialność za miłość – wiąże się jak najściślej z odpowiedzialnością za prokreację. Dlatego nie sposób oderwać miłości od rodzicielstwa. Gotowość na nie stanowi konieczny warunek miłości”³.

W mojej pracy badawczej poszukiwałam odpowiedzi na pytanie: jakie metody zastosowane w praktyce dadzą pozytywną postawę wobec dziecka poczętego? Poszukując najwłaściwszej metody kształtującej pełne akceptacji i miłości postawy wobec dziecka w łonie matki, przeprowadziłam – w ramach seminarium doktoranckiego w KUL, pod kierunkiem prof. Marii Braun-Gałkowskiej, w latach 1986–1988 – trzy eksperymenty dydaktyczne, z udziałem studentów dwóch rzeszowskich uczelni (Politechniki Rzeszowskiej i Wyższej Szkoły Pedagogicznej).

W trzech sytuacjach edukacyjnych udział wzięło 100 osób: 50 losowo dobranych kobiet i 50 mężczyzn, w wieku od 19 do 27 lat. Najliczniejsza, 88-osobowa grupa badanych, mieściła się w przedziale od 19 do 23 lat, 6 osób w przedziale 24–27 lat. Po odrzuceniu badań niekompletnych, pod uwagę wzięłam wyniki badań testowych 94 osób: 44 kobiet i 50 mężczyzn.

Zofia Kończewska-Murdzek

– psycholog, absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Przedmiotem jej zainteresowań jest psychologia rodziny, psychologia prenatalna, psychologia mediów, psychologia wychowania i nauczania. Współautorka książki „Kochane od poczęcia”

fot. A. Zachwieja